توضیح این‌که قوهای سیاه، در استرالیا کشف شدند. تا پیش از آن، هر انسان معقولی، فرض می‌کرد این تئوری که تمام قوها سفید هستند غیرقابل انکار است، اما مشاهده فقط یک قوی سیاه آن تئوری را به هوا فرستاد. هر تئوری که درباره دنیای انسانی و درباره آینده داریم در معرض آسیب‌پذیری قوی سیاه، یعنی یک رویداد غیرمنتظره است. ما درون قایق‌هایی شکننده روی امواج متلاطم نااطمینانی پارو می‌زنیم. «دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم بسیار متفاوت‌تر از دنیایی است که فکر می‌کنیم در آن زندگی می‌کنیم.»

بیایید به سال ۱۳۵۰ هجری شمسی برگردیم، زمانی که حکومت پهلوی در اوج قدرت به سر میبرد و بسیاری از مخالفین خود را سرکوب کرده بود. آیا در آن سال جنبش مدنی و انقلاب مردمی را پیش بینی میکردیم؟ آیا میتوانستیم تشکیل حکومت جمهوری و اسلامی ایران را پیش بینی کنیم؟

حال بیاییم قوهای سیاه اطراف خود را در تمام حوزه ها از تکنولوژی و اینترنت تا سیاست اقتصاد پیدا کنیم. خلاقیت را در خود زنده کنیم و بدانیم عامه مردم قوهای سیاه یا پیشامدهای با احتمال اندک را نادیده میگیرند.

«آیا تا به حال… زمان صرف چیزی کرده‌ای که در آینده احساس کنی ارزشش را نداشته؟ به انجام کاری که می‌دانی برایت مضر است اصرار کرده‌ای؟ سهام خود را خیلی زود یا خیلی دیر فروخته‌ای؟ موفقیت را نتیجه‌ی کار خود و شکست را نتیجه‌ی تاثیر عوامل بیرونی دانسته‌ای؟ روی یک اسب به اشتباه شرط بسته‌ای؟ این‌ها نمونه‌هایی‌اند از خطاهایی که همه‌ی ما در تفکر روزمره‌ی خود دچارشان می‌شویم. اما با شناخت چیستی آن‌ها و دانستن نحوه‌ی شناسایی‌شان، می‌توانیم از آن‌ها دوری کنیم و تصمیم‌های هوشمندانه‌تری بگیریم.»

آنچه در بالا خواندید، بخشی از خلاصه‌ی کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» (The Art of Thinking Clearly) است که نویسنده‌ی مطرح سویسی، «رولف دوبلی» (Rolf Dobelli) آن را نوشته و «عادل فردوسی‌پور» آن را ترجمه کرده است.

کاش فردا همه روزنامه ها و سایت های خبری تیتر بزنند! مهدی صاحب زمان عج الله ظهور کرد.

کاش باشم و آن لحظه موعود را ببینم.

پ.ن میدان ولیعصر، تابستان ۹۵